Katowice stanowią główny ośrodek kulturalny na terenie Górnego Śląska, chociaż bez zaznaczonej wyraźnej dominacji, w przeciwieństwie do stolic innych regionów. Obecność w regionie dużej liczby znaczących miast ma wpływ decentralizacyjny w regionie. Katowice mieszczą się w czołówce głównych ośrodków kulturalnych Polski.
Poważniejszy rozwój kulturalny miasta przypadł dopiero na okres po 1922, za sprawą ustanowienia miasta stolicą autonomicznego województwa. Dzięki ustawom Sejmu Śląskiego powstawały obiekty oświatowe i kulturalne m.in. Muzeum Śląskie. Za sprawą małych zniszczeń miasta w okresie II wojny światowej większość ośrodków kulturowych utworzono w miejsce dotychczasowych niemieckich. Do 1939 w mieście powstało kilka kin i teatrów, zarejestrowano 17 tytułów czasopism.
W powojennych Katowicach za sprawą kompozytorów Bolesława Szabelskiego i Bolesława Woytowicza powstała śląska szkoła kompozytorów. Dziś jej dorobek kontynuują światowej sławy reprezentanci - Wojciech Kilar i Henryk Mikołaj Górecki, którzy od lat mieszkają i pracują w mieście.
Katowice są siedzibą Narodowej Orkiestry Symfonicznej i najlepszej w kraju Akademii Muzycznej.
Cykliczny Rawa Blues Festival, Metalmania, Mayday Festiwal, Śląski Festiwal Jazzowy, cykl: JaZZ i okolice i dziesiątki innych koncertów przyciągają corocznie setki tysięcy fanów muzyki z całego świata do katowickiego Spodka, najnowocześniejszej i największej sali widowiskowej w Polsce.